Çocuklarınızın Pasif Kelime Dağarcığından Haberiniz Var mı?

İnsanların yabancı dil bilip bilmediği ile ilgili kullandığı bir replik vardır: 'anlıyorum ama konuşamıyorum'. Bildiğiniz bir çok sözcük olmasına rağmen kendiliğinizden o sözcükleri bir araya getirmekte güçlük çekersiniz ancak söylenince hatırlarsınız. İşte insanların bu edilgen iletişimde anladıkları sözcüklere 'pasif kelime dağarcığı' adı verilmektedir.

Sözcük hazinesi bireylerde iki şekilde neş'et eder. Biri dışarıdan duyarak ve okuyarak diğeri yazarak ve konuşarak. Bu iki temel beceriden birincisi 'pasif kelime dağarcığınızı' , ikincisi ise 'aktif kelime dağarcığınızı' ifade eder. Kelime dağarcığının temeli olan pasif kelime hazinesi edilgen durumda kazanıldığı için geliştirilmeye matuf ilk etaptır. Dikkat ederseniz gelişim çağındaki çocuklar bir nesne ile ilgili soruları defalarca sorabilmekredir. Bu durum bellekten çağrılacak kelimeye pekiştireç yapılmaya gayretin  ifadesidir.

Korunmaya muhtaç saf belleklerin evde, mahallede, okulda ve toplum içinde duydukları kelimeler ileride hortlamaya müheyya bir şekilde pasif kelime dağarcığına işlenmektedir. Günümüzde sözcük hazinesinin çok daraldığı ve avamlaştığı herkesin ma'lumu. Bu nedenle çocukların davranış diline etki edecek sözcük zenginliğinin insana yaraşır bir şekilde zerafetle sunulması elzemiyet kesbetmektedir. Çocukların çevrelerinden işittiği sözcük kalıplarının onun ruh dünyasındaki inşaasında sütun olabileceğini hatırdan uzak tutmamak gerekir. Toplum olarak zerafet ve nezaket medeniyetinin varisi olan bir üslubu çocuklara lanse etmek her yetişkinin vazifesidir. Bugünün çocuklarıyla yaşanılan sorunların kaynağı pasif kelime dağarcığından aktif kelime dağarcığına sıçrayaran kem sözlerin davranışlarda kalıplaşmış halidir. İnsan fıtratında -fayda-ya mazhar bir davranış modeli yazılı iken -zarar-a matuf hareketlerin tezahür etmesi kişilik bozukluğu emarelerini gösterir.

Ebeveyn olarak evde evladınızın pasif kelime hazinesine ekeceğiniz kelimelerden tutun da okul ve çevrede edineceği üsluplardan sorumlu olduğumuzu unutmayalım. Zira pasif kelime dağarcığına ekilen her diken, ileride davranış dejenerasyonuna da yelken açar.

 "Üç kişilik bir ailenin sabahleyin evden dışarıya çıkışı..."

[Birinci aile,

Baba: Sabah-ı şerifleriniz hayr'ola evin güzelleri!

Anne.Akıbetimiz hayr'ola.

Çocuk: Hayırlı sabahlar babacığım.

Baba: Rica etsem şu tuzluğu uzatabilir misin kızım.

Çocuk: Tabi ki babacığım.

Baba : Akşam hep beraber anneannengile gidelim mi kızım?

Çocuk : Yaşasın!!!

Baba : Ben çıkıyorum Allah'a ısmarladık...]

[İkinci aile,

Baba: Yine geç mi kalkdınız yav.

Anne: Zıbaracağına sen kalksaydın ya.

Çocuk: Ben kahvaltı yapmak istemiyorum.

Baba : Şu tuzluğu kafana bir salarsam..

Çocuk : Yemiyeceğim işte..

Anne : Zorlama çocuğu..

Baba : N'olacak anana çekmiş inadı. Ben çıktım...]

Sizce o evdeki çocuktan hangisi potansiyel mutlu adayı? Saygı olmayan evden 'saygı bekleyen' birey ortaya çıkar, saygı ahlakı gelişen evden 'saygı duyan' bireyler yetişir. Çocuklarınızın davranışlarına yön veren bellek çağrışımlarının merkezi pasif kelime dağarcığını temiz tutmaya çaba sarfetme zamanı...